| 
     
        
          
                  Hoogtepunten 
             | 
              | 
              
             | 
           
          
            | 
             | 
           
          
            |   | 
              | 
            september
                  2004 
             | 
           
          
             
              Nepal               
             | 
           
         
        
          
             Kathmandu 
                Deze bijzondere reis beginnen we in Kathmandu. Voor ons bekend
                  terrein vanwege de India Nepal reis.                We hebben dan ook niet gekozen voor de bekende bezienswaardigheden maar
        een wonderlijke route gevolgd uit de Trottergids. Deze wandeling bracht
        ons inderdaad op bijzondere plekken. 
         
        Vanwege de summiere omschrijving was het steeds een verrassing waar we
        terecht kwamen. Kleine pleintjes met bijzondere dingen zoals een mini
        stupa of een eeuwenoud tempeltje. 
             | 
           
          
             
              Tibet (China)               
             | 
           
          
             Lhasa 
                Dit is natuurlijk hét startpunt
                  voor de reis door Tibet. Dominant in de stad is nog steeds
                  het Potala-paleis. Al doen de Chinezen er alles aan om de originele
                  Tibetaanse cultuur onder te sneeuwen met troosteloze Chinese
                  blokkendozen. Al dan niet voorzien van glasgevels. 
                 
        Ondanks dat het Potala-paleis maar gedeeltelijk te bezichtigen is en
        de Chinezen het formeel hebben omgebouwd van spiritueel centrum naar
        staatsmuseum, krijg je toch wel een goed idee hoe het geweest moet zijn
        in de tijd dat de Dalai Lama hier het bewind voerde. Natuurlijk ook door de beelden uit de film “7 years in Tibet”. Daar er binnen niet gefilmd of gefotografeerd mag worden kunnen we weinig
        van het interieur laten zien. 
         
         Heel
        anders is de Barkhor met de Jokhang-tempel. Deze tempel uit de 7e eeuw
        is hét spirituele centrum van Tibet voor de pelgrims. Hier heerst
        nog de pure Tibetaanse levensstijl en cultuur. Het is fascinerend om
        al die karakteristieke mensen de kora te zien lopen met hun gebedsmolens.
        Daarnaast de prostinerende pelgrims voor de ingang van de Jokhang. Binnen
        in de tempel is het aardedonker en moet je aanschuifelen. Boven op het
        dak heb je echter een mooi zicht op de fraaie balkconstructies van de
        daken en de vergulde ornamenten. 
                 
        Heel bijzonder is het om een wandeling te maken door de steegjes en pleintjes
        van de Barkhor. Je komt de meest verassende tempeltjes, poorten, binnenplaatsjes
        en mensen tegen. Hier kun je je nog echt in het Tibet van vóór
        de Chinese inval wanen.               Sera / Drepung 
          Het
          Sera-klooster ligt aan de stadsgrens van Lhasa. Het verkreeg grote
          bekendheid door zijn tantrische
                  leer. Bezienswaardig zijn vooral de debatterende monniken.
                  Op het debatteerplein bereiden de monniken zich voor op hun
                  examens. De één zit in kleermakerszit en de ander
                  staat voor hem en zet zijn argumenten kracht bij met een klap
                  in zijn handen. 
        Fraai zijn verder de verschillende rotsschilderingen.  
         
          Het
        Drepung-klooster was het grootste en rijkste klooster van Tibet. Het
        werd gesticht in 1416. In de tijd dat het Potala-paleis gebouwd werd
        resideerde de Dalai Lama hier. 
        Na de Chinese inval is de helft van de monniken gevlucht samen met de
        hoog geplaatste Lama’s en de Dalai lama.                  | 
           
          
             
             | 
           
          
            Samye 
            We vertrekken uit Lhasa voor een tweedaags bezoek aan het
                  Samye-klooster. Onderweg ontmoeten we een aantal vissers aan
                  de oever van de Yarlung rivier. Zij gebruiken bootjes die gemaakt
                  zijn van yak huiden. Er wordt gevist met fijnmazige netten. 
        Zelf gaan we ook in een platboot een eind de rivier op om aan de overkant
        het Samye-klooster te bereiken. 
         
        Dit
        is het eerste klooster van Tibet en werd in 779 gesticht. Het klooster
        is gebouwd in de vorm van een Mandala. Bijzonder zijn de oude muurschilderingen
        in de binnen-kora van de tempel. Een stevige wandeling naar de top van
        de naast gelegen berg levert een prachtig uitzicht op de omgeving en
        het klooster op. 
        Een bijzondere ervaring was ook hier weer de dienst van de monniken waarbij
        aaneensluitend mantra’s worden opgezegd, onderbroken door “muziek” op
        de trommels, bellen, korte en lange hoorns. 
        Interessant waren de ontmoetingen met de pelgrims in de kloosterkantine.
        Vooral de vrouwen zijn erg nieuwsgierig naar onze westerse zaken. 
        We hebben hier overnacht met tamelijk primaire voorzieningen. Centraal “chinees” toilet
      en pomp met waskom. Maar dat zou niet de laatste keer zijn. 
                    Yumbalagang 
                  Op de terugweg hebben we eerst de Yumbalagang bezocht. Dit
                      heet het oudste gebouw van Tibet te zijn, althans in zijn
                      oorspronkelijke vorm. Het is
          al vele malen verbouwd en gerestaureerd. 
                 
                Tandruk 
                  In de Tandruk-tempel is een bijzonder fraaie maskercollectie
                        te zien. Het doet nogal carnavalesk aan. De trots van
                      het klooster is de 500 jaar
            oude thangka van Tara. 
            Deze is gemaakt met 30.000 parels. Daarnaast
                        hangt nog een geappliceerde thangka, 1200 jaar oud en
                      deze stelt Sakyamuni
            voor. 
  | 
           
          
             
             | 
           
          
            Katsel 
             Weer
                  vertrekken we uit Lhasa. Nu voor een ronde aan de noord-oost
                  kant. 
        We stoppen in Katsel een klein klooster waar we weer een gebedsdienst
        bijwonen. 
         
        Als we verder gaan komen we langs een plek waar een aantal nomadententen
        staan. Uiteraard gaan we die bekijken. Middels onze gids horen we een
        beetje van de mensen waar ze mee bezig zijn. Trots wordt door de jeugd
        een yakkalf uit zijn onderkomen getrokken.  
         
         Drigung
        Til 
        Vanuit de verte zien we al hoog tegen de berghelling ons doel voor vandaag
        liggen. Het Drigung Til-klooster. 
        Dit is een klooster van de Roodkapmonniken. Die zijn in de minderheid
        t.o.v. de Geelkapmonniken. De stichter van de Roodkapmonniken is Rinpochee,
        waarvan dan ook een fraai altaar in het klooster te bewonderen is. 
         
         Het bijzondere van dit klooster is dat door zijn hoge ligging er z.g. “sky burial”-plekken ingericht konden worden. Er zijn
        dan ook verschillende families met hun overledene hier naar toe gekomen.
        Het lichaam is in een soort foetus houding in doeken verpakt. Tijdens
        een dienst die gehouden wordt door de monniken ligt het lijk centraal
        op de binnenplaats met de familie en monniken er omheen. We zien wel
        dat er door de familie behoorlijk betaald moet worden voor de ceremonie
        en de “sky burial”. Elke monnik krijgt zijn deel en de abt
        ziet toe dat het voldoende is. 
        De volgende morgen wordt het lijk naar
        een van de hoog gelegen plekken gebracht. Hier wordt het door een monnik
        min of meer
                  gefileerd en aan de roofvogels (gieren) gevoerd. Het is voor
                  ons een nogal luguber idee. 
                Daar op sensatie beluste toeristen het gebeuren zonodig moesten
                  fotograferen en filmen mogen er geen buitenstaanders meer bij
                  aanwezig zijn. Persoonlijk
        had ik daar ook niet zo’n behoefte aan.  
        Ook hier hebben we weer een tamelijk primaire overnachting gehad. Met
        z’n allen op een slaapzaal. Inclusief snurkers! 
                        Tidrum 
                  De volgende dag naar de Tidrum Nunnery. Hier zie je veel vrouwelijke
        pelgrims. We hebben leuk contact gehad met vier vrouwen die erg geïnteresseerd
        waren in de videocamera. Ze nodigde ons uit om een hapje mee te eten.
        Een klein hapje dan en het vlees laten liggen, want er moet volgens hun
        maatstaven veel voor betaald worden. 
        Er zijn hier ook warmwater bronnen. Zoals op veel plaatsen met vulkanische
        activiteit is ook hier de zwavel goed te ruiken. 
        De overnachting op deze plek hebben we aan ons voorbij laten gaan. Het
        was toch iets té primair en vooral smerig. We zijn uitgeweken naar Medro Gongkar, waar onze gids een prima Chinees
        restaurant wist te vinden. 
         
         Ganden 
        Het Ganden-klooster is in 1409 samen met de Gelupa (Geelkap)
                  kloosterorde gesticht door Tsong Khapa en was uitgegroeid tot
                  een complex met honderden gebouwen. 
        Tijdens de culturele revolutie is er door de Chinese Rode Garde ontzettend
        veel vernield. Domweg opgeblazen met dynamiet. Thans wordt er weer veel
        hersteld. Maar alles onder streng toezicht en restricties van de Chinezen. 
        Het mooiste van Ganden, dat boven op een berg ligt, is de kora om de
        bergtop. De uitzichten zijn werkelijk fantastisch. 
        Zeker met die diep blauwe lucht bij helder weer.                 
             | 
           
          
             
             | 
           
          
            Shogu-pas 
              Vanuit Lhasa vertrekken we nu voor onze
                  reis over de Tibetaanse hoogvlakte richting Nepal. Daar zullen
                  we een week over doen. Dit vooral vanwege de slechtere wegen
                  en enkele hoge passen (rond de 5000 mtr.) die we over moeten.
                  Maar ook vanwege alle bijzondere plaatsen die we nog gaan bezoeken. 
        We rijden in 4-weel drive landcruisers. Door allerlei wegwerkzaamheden
        moeten we onze route nogal verleggen. 
         
          Tot
        Yangpachen is het nog asfalt maar dan begint de onverharde steenslagweg
        naar de Shogu-pas op 5300 mtr. De omgeving is prachtig met natuurlijk nog sneeuw op die hoogte. De volgende
        bult was de Dongu-pas, 4840 mtr. Hierna zouden we een mooie geasfalteerde weg krijgen. Helaas ook hier
        wegwerkzaamheden. Geen nood onze chauffeur weet een short cut. Die voert
        ons dwars door het ruige land, rivierbeddingen en piepkleine pittoreske
        Tibetaanse dorpjes. Al onze botten werden flink opgeschud, maar Tardji, de chauffeur, zit
        te zingen van plezier. 
              Gyantse 
                In Gyantse ligt het Palkor Chöde-klooster.
                  Het is vooral bekend om de Kumbum. Een stupa-tempel. De pagode
                  heeft een zware
        4 verdiepingen tellende sokkel. Op elke verdieping zijn rondom kapelletjes
        gebouwd, die elk een beeld van een andere godheid bevatten. Daarboven
        is een zuil gebouwd waar op alle vier de zijden het alziend oog van Boeddha,
        in Nepalese stijl, is afgebeeld. 
        Verder is nog de Gyantse Dzong te zien. Een fortificatie uit de tijd
        dat het nog een bloeiende handelsstad was (15e eeuw). 
        De Tibetaanse wijk is echt de moeite van een wandeling waard. 
         
        Naar Shigatse loopt een prima asfaltweg. Onderweg nog gestopt bij een
        boerderij in originele Tibetaanse stijl. Onder zijn de stallen en schuren.
        Op de verdieping is het woongedeelte. Het ziet er allemaal best goed
        uit. Het boerenleven is nog niet zo slecht. 
               Shigatse 
                Shigatse is de tweede stad van Tibet. Ook hier heeft de Chinese
                    bouwdrift de oorspronkelijke Tibetaanse wijken bijna verdrongen. 
          Het Tashilhunpo-klooster is door de Chinezen als klooster ontmanteld
          in 1960 tijdens de afwezigheid van de 10e Panchen Lama. 
          De gebouwen zijn nog allemaal in stand gebleven. Daarvan is de Maitreya-kapel
          bekend vanwege het ruim 26 mtr hoge Boeddhabeeld dat er in onder is
          gebracht. 
               Heel
              speciaal was de Tibetaanse opera die we hier hebben kunnen bijwonen.
              Er was een of ander festival. Er was veel volk op de been en er
            werd flink eigen gebrouwen bier (chang) gedronken.  | 
           
          
             
             | 
           
          
            Sakya 
              Via een bergroute met de schitterende Tropu-pas
                  op 4950 mtr. bereiken we het Sakya-klooster. Dat heeft aan
                  de buitenzijde veel weg van een fort. Waarschijnlijk heeft
                  het vroeger die functie ook wel gedeeltelijk gehad. Men heeft
                  nogal eens ruzie gehad met de Nepalezen in vroegere tijden.
                  De balken van de houten dakconstructies zijn hier ook weer
                  bijzonder mooi. 
               Route
                Dingri 
                Na
              een overnachting in Lathse gaan we weer een stuk bergroute rijden
              met enkele flinke passen. De rit door het ruige onherbergzame landschap
              is heel bijzonder.  Onderweg zien we trekkende nomaden met hun yaks,
              kleine dorpjes, waar we meteen door iedereen omringd worden als
              we stoppen. Sigaretten zijn erg gewild. Prachtige koppen van Kampa’s
              en Tibetaanse schonen. 
              Op de weg van Dingri naar Old Tingri hebben we een goed uitzicht
              op de Mount Everest. De Himalaya komt steeds dichterbij. 
        We naderen over de hoogvlakte de laatste pas voor we gaan afdalen naar
        Zhangmu. 
        Het uitzicht op de Himalaya is waanzinnig. We stoppen dan ook diverse
        keren om te genieten van het uitzicht met die geweldige blauwe lucht
        en niet te vergeten de weldadige overweldigende stilte. 
        De bergen om ons heen zijn fantastisch als we boven op de Tong-pas,
        5120 mtr., zijn. 
              Zhangmu 
                Na weer een short cut langs de helling komen we in de Duivelskloof
                    die ons naar Zhangmu aan de grens met Nepal brengt. De chaos
                    in het plaatsje
            is van originele Chinese omvang. Alle vrachtwagens staan muurvast
                    omdat ze allemaal tegelijk van beide kanten over de smalle
                    brug willen. Uiteindelijk
            wordt het, zoals altijd, opgelost. Kost alleen een paar uur.  | 
           
          
             
              Nepal
              
  | 
           
          
            De volgende dag worden we direct over de grens in Nepal verrast door
              een landslide. Daar kan de bus niet overheen. Ook dit vraagt weer
              wat geregel door de reisleiding en gesjouw met bagage. Maar uiteindelijk
              belanden we in een bus die ons naar Dhulikel brengt. 
              Het mooie groene heuvellandschap van Nepal is in schril contrast
              met de Tibetaanse hoogvlakte. 
              Dhulikhel 
                We hebben de pech dat het zeer bewolkt is en dus geen uitzicht
                op de Himalaya. Dat geluk hadden we wel tijdens ons vorig
                verblijf hier.
                Sneu
                voor de rest van het gezelschap want het is zeer de moeite waard,
            zeker bij zonsopkomst.  | 
           
         
        
      | 
           |